I. Phụ gia là gì?
Phụ gia là chất cho bổ sung thêm vào nhớt để làm tăng tính năng bôi trơn và giảm mài mòn ma sát của nhớt. Phụ gia được phát triển từ rất lâu, có nhiều lọai khác nhau và có mức độ tác dụng khác nhau.Hầu hết các phụ gia cần phải sử dụng thường xuyên, mỗi lần thay nhớt phải cho vào mới phát huy tốt tác dụng.
Mỡ nhớt bôi trơn bản thân nó có chức năng chính là bôi trơn, làm kín khít khe hở lắp ghép, giảm mài mòn ma sát và làm mát.Ta lấy đông cơ đốt trong của ôtô, xe máy làm ví dụ. Bình thường chu kỳ thay nhớt bôi trơn cho động cơ đốt trong khỏang sau 60-100 giờ vận hành tương đương 2000 – 3000 km . Trong khỏang nửa thời gian đầu tính bôi trơn, chống mài mòn giữ được tốt. Sau đó do tác động của các qúa trình cơ lý hóa nhiệt sảy ra trong lúc vận hành những tính chất bôi trơn, chống mòn giảm dần và dẫn đến qúa trình mòn phá hủy bề mặt sảy ra và tăng dần. Khi có phụ gia sẽ giữ được tính năng chống mài mòn lâu hơn nhưng ở nửa sau chu kỳ sử dụng nhớt hiện tượng mòn vẫn sảy ra. Việc giảm dần tính chất cơ lý hoá của nhớt trong qúa trình sử dụng rất dễ xác định bằng các dụng cụ đo, có thể bằng cảm quan cũng nhận biết được. Chúng ta thường gặp các lọai phụ gia sau:
– Lọai phụ gia thông dụng nhất là các phụ gia tạo màng. Lọai này dễ sử dụng. Cần bổ xung mỗi lần thay nhớt hoặc sau một thời gian ngắn . Chúng tạo ra lớp màng bảo vệ trên bề mặt từ các phần tử kim lọai mềm ( đồng, kẽm, nhôm, thiếc … ). Đa số các chi tiết cơ khí là kim lọai đen. Do đó lực liên kết giữa màng và lớp bề mặt chi tiết yếu. Màng dễ bị bong tróc cục bộ do tác dụng của phụ tải và ma sát. Giữa màng bảo vệ và bề mặt chi tiết vẫn có sự phân lớp. Quá trình ăn mòn điện hóa có thể sảy ra ở vùng phân lớp.
– Lọai phụ gia tăng cường lực bám của mỡ nhớt với bề mặt ma sát. Lọai này có tác dụng làm tăng sự liên kết màng bôi trơn với bề mặt. Để đạt hiệu qủa tốt thì phải lựa chọn phụ gia thích hợp và duy trì mật độ phụ gia thường xuyên ổn định trong nhớt. Nếu dùng mật độ cao qúa sẽ ảnh hưởng đến tính lưu động của nhớt và tính năng của máy móc.
– Lọai phụ gia cải thiện cơ lý tính bề mặt ma sát. Lọai này không đa năng do tính phức tạp của các qúa trình sảy ra khi sử dụng, phải lựa chọn kỹ cho từng hệ ma sát cụ thể, vật liệu làm chi tiết và phải duy trì mật độ ổn định trong nhớt.
– Sử dụng phụ gia là biện pháp bảo vệ bề mặt ma sát, hạn chế qúa trình mòn. Để phát huy hiệu qủa cần lựa chọn loại phụ gia thích hợp và sử dụng thường xuyên mỗi lần thay nhớt.
Giờ đây các nhà khoa học đã phát minh ra lớp vật liệu hóa chất mới cho phép phục hồi sự hao mòn, tái tạo lại bề mặt ma sát. Tùy theo loại vật liệu hóa chất sử dụng có thể tạo ra lớp bề mặt mới có những đặc tính đặc biệt tốt. Đây là xu hướng mới, đang ở giai đoạn đầu của sự phát triển. Xado là một trong số các vật liệu mới này.
II. Chất hồi sinh Xado-Revitalizant không phải là phụ gia
Xado là hoá chất để sửa chữa phục hồi hao mòn và bảo vệ chống mài mòn ma sát cho các chi tiết kim loại trong máy móc cơ khí. Khi sử dụng cũng cho chất Xado vào trong nhớt, nên dễ nghĩ nó giống như các loại phụ gia. Nhưng bản chất của qúa trình vận hành nó trong hệ ma sát theo nguyên lý hoàn toàn khác với phụ gia. Xado tác dụng lên cấu trúc tinh thể lớp bề mặt chi tiết khác với phụ gia tác dụng lên màng dầu bôi trơn. Sau khi sử dụng chất Xado, trên bề mặt chi tiết tiếp súc ma sát ngay tại chỗ trước đây bị hao mòn được bồi phủ lên lớp gốm kim loại có tính chất cơ lý hoá hơn hẳn lớp kim loại cũ có tác dụng vừa bù đắp hao mòn vừa bảo vệ chống mài mòn ma sát và chống ăn mòn rất cao làm thay đổi tính chất cơ lý hóa của bề mặt ma sát Ta chỉ cần dùng chất Xado trong giai đoạn sử lý phục hồi.Sau đó dùng mỡ nhớt không có chất Xado.
Khi giám định thành phần, Trung Tâm 3 cũng xác định rõ: chất Xado chứa các thành phần để tạo ra lớp gốm kim loại và không dùng Xado làm phụ gia dầu khoáng.
Không khó khăn lắm để nhận biết sự khác nhau giữa Xado và phụ gia, làm như sau :
– Khi xử lý xe máy bằng chất Xado hoàn tất, bạn thay nhớt mới loại không có phụ gia. Bạn chạy xe thêm một thời gian nhiều ít tùy, bạn sẽ thấy xe mạnh và nếu đo các thông số kỹ thuật cũng sẽ thấy nó vẫn như lúc vừa phục hồi xong. Nó sẽ duy trì hiệu qủa tốt rất lâu
– Nếu cũng làm như vậy với phụ gia thì bạn sẽ thấy khác : khi nhớt không có phụ gia xe chạy yếu hơn so với khi có phụ gia. Khi nhớt có phụ gia, đo thông số động cơ ở nửa đầu chu kỳ sử dụng nhớt sẽ thấy nó cao hơn nửa chu kỳ sau. Phụ gia chỉ làm tăng khả năng chống mài mòn tạm thời khi có nó và lúc nó còn tác dụng.
– Xado-vietnam đã ” Kiểm định độ bền chạy động cơ không nhớt ” sau khi đã dùng Xado. Kết qủa: sau hàng giờ chạy động cơ vẫn hoàn toàn tốt. Không thể làm tương tự nếu dùng phụ gia vì sẽ dẫn đến phá hủy động cơ.
III. Tổng hợp sự khác nhau giữa chất Xado và phụ gia
Đặc tính và kết qủa | Xado | Phụ gia thông dụng |
Độ bền | Tăng nhiều lên 2-3 lần | Tăng không nhiều |
Chu kỳ hiệu lực sau một lần sử dụng | Dài ,đến 50.000 km và hơn | Ngắn từ 2.000 đến 10.000 km |
Phụ hồi hao mòn | Phục hồi | Không phục hồi hoặc phục hồi ít |
Giảm tiếng ồn, độ rung | Giảm nhiều | Giảm |
Chống ăn mòn | Tốt | Đạt |
Chu kỳ phải sử dụng lại | Sau 50.000 -70.000 km | Sau mỗi , hoặc vài lần thay nhớt |
Tương thích với dầu mỡ | Tương thích | Phải lựa chọn kỹ |
Hệ số ma sát | Giảm đến 0,003 | Giảm đến 0,012 |
Phục hồi công suất động cơ đốt trong | Tăng đến giá trị danh định và giữ được rất dài | Tăng thêm ở giai đoạn đầu chu kỳ thay nhớt |
Mức độ ảnh hưởng đến chi phí đảm bảo kỹ thuật | Giảm chi phí sửa chữa, tiết kiệm thời gian,nhiên liệu nhanh bù lại chi phí dùng chất Xado | Cần thêm chi phí mua phụ gia |
Sự tồn tại nhiều sản phẩm để giải quyết mục đích chống mài mòn ma sát là rất tốt cho người tiêu dùng. Khả năng lựa chọn sản phẩm theo sự hiểu biết , thói quen, sự tín nhiệm… sẽ rộng rãi hơn. Khách hàng là người quyết định.
Tham khảo thêm về Xado tại WIKIPEDIA:
- https://en.wikipedia.org/wiki/XADO
- https://en.wikipedia.org/wiki/Revitalizant